Tecnam twin


 

ترجمه و نوشته: مهندس کيوان بني هاشمي




 

نسل نو هواپيماهاي دو موتوره سبک
 

Tecnam p 2006t يک هواپيماي دو موتوره و تمام فلزي بوده که بال هاي آن به قسمت بالاي بدنه متصل شده و دو موتور روتاکس S3 912 با توان توليدي هر يک معادل 100 اسب بخار آن را به پرواز در مي آورند. اين هواپيما ساخت کشور ايتاليا و شهر کاپوئا ( CAPUA) بوده يعني شهري قديمي که 600 سال قبل از ميلاد مسيح ساخته شده و در نزديکي شهر تاريخي ناپل و به فاصله 2 ساعتي از شهر رم پايتخت ايتاليا قرار گرفته است. چندين دانشگاه هوانوردي و يک کمپاني به نام CIRA و همين طور مرکز تحقيقاتي فضايي ايتاليا در اين منطقه قرار دارند. اما با وجود اينکه شهر کاپوئا شهري بسيار قديمي است ولي کمپاني «تک نام» در استانداردهاي هوانوردي نسبتاً جديد است. مدير اين کمپاني و اولين طرح هواپيما در اين مرکز، پروفسور «لوئيجي» ، کار طراحي هواپيما را به اتفاق برادرش «جيوواني» از سال 1948 آغاز کرد و در طي چند دهه بعد از آن اين کمپاني تبديل به يک شغل و تجارت خانوادگي شده است. به قرار اطلاع «جيوواني» چند سال پيش در گذشت ولي پسر او «پائولو» به سمت مدير عامل کمپاني برگزيده شده که کماکان در اين سمت مشغول کار است.
آنچه که باعث شهرت زياد TECNAM گرديده، توليد هواپيماهاي تک موتوره بسيار سبک وزن بوده ولي در عين حال پروفسور «لوئيجي پاسکال»با انواع دو موتوره چندان غريبه نيست، چون زماني نسبتاً دور يعني دوره اي که کمپاني به نام «پارته ناويا» معروف بود، او موفق گرديد هواپيماي P68 را که يک دو موتوره بسيار پرطرفدار بود طراحي کند. در يک نگاه به اين هواپيما ي جديد 6 نفره، ترديدي باقي نمي ماند که يک TECNAM دو موتوره است کمپاني «پارته ناويا» در دهه 1970 به دولت ايتاليا فروخته شد ولي هواپيماهي P68 هنوز توسط کمپاني «ولکان اير» توليد مي شود يعني کمپاني واقع در ناپل ايتاليا که حقوق توليدي هواپيماي مذکور را خريداري کرد.
براي چندين سال پياپي برادران پاسکال تمام کوشش خود را معطوف به ساخت قطعات براي هواپيما سازان ديگر کردند که از جمله آنها مي توان به شرکت هاي بوئينگ، LEARJET، ATR، فالکون و دورنيه اشاره کرد. در سال 1986 آنها شرکت TECNAM را تأسيس کردند و مجدداً به کار طراحي و توليد هواپيماهاي تک موتوره سبک وزن پرداختند.
اما اين سوال پيش مي آيد که چرا سازندگان اين هواپيما (که دو موتوره است) با وجود اينکه سرعتي مشابه يک هواپيماي تک موتوره دارد و از نظر ساختاري بسيار پيچيده تر از تک موتور بوده، اقدام به توليد آن مي کنند؟
اپراتورهايي که هواپيماهاي چند موتوره را براي آموزش ترجيح مي دهند و هنر جويان خلباني که مايلند آموزش خلباني با هواپيماي دو موتوره ببينند، متقاضي اين هواپيماي دو موتوره هستند. اما به طور معمول هزينه عملياتي يک هواپيماي دو موتوره به مراتب بيش از يک موتوره است. کاري که شرکت TECNAM انجام داده، طراحي و ساخت يک هواپيماي دو موتوره سبک وزن با قيمت مناسب بوده که در مقايسه با انواع دو موتوره ديگر مقرون به صرفه تر است. خوشبختانه اين پروژه با موفقيت همراه بوده به طوري که هواپيماي P 2006T عليرغم آنکه يک هواپيماي جديد بوده و تاکنون فردي تجربه پرواز با آن را نداشته، موفق به تحويل 75 فروند آن به بيش از 30 کشور مختلف در جهان شده و بايد 100 فروند ديگر را نيز به خريداران تحويل دهد. ميزان توليد اين هواپيما سالانه بين 50 تا 60 فروند است.

طرح
 

براي کسب موفقيت بايد نسبت نيرو به وزن دراين هواپيما رقم مناسبي باشد چون با توان توليدي مجموعاً 200 اسب بخار از دو موتور، هواپيما بايد سبک وزن در نظر گرفته مي شد و بايد گفت TECNAM در اين امر بسيار موفق بوده زيرا حداکثر وزن پروازي آن در حال برخاستن از زمين فقط 2601 پاوند بوده که بيش از هزار پاوند کمتر از نزديک ترين رقيبش است.
چندين پارامتر در اين موفقيت نقش کلدي داشته اند که عبارتند از:
ارابه فرود به جاي اتصال به به بال ها، مستقيماً به بدنه هواپيما اتصال پيدا کرده و همين امر طراحي سبک تري را براي سازه بال به همراه داشته است.
تنوع موتورهايي که براي آن در نظر گرفته شده، به طوري که موتورهاي روتاکس S3 912 داراي وزني برابر 72/7 کيلوگرم با احتساب روغن و مواد خنک کننده بوده که حداقل حدود 11/5 کيلوگرم سبک تر از موتورهاي پيستوني کوچک مورد استفاده در هواپيماست. موتورهاي کوچک تر امکان استفاده از قاب هاي پوششي کوچک تر براي آنها را ميسر مي سازد که اين امر نه تنها باعث کاهش وزن مي گردد بلکه ميزان مقاومت در مقابل عبور هوا را نيز کاهش مي دهد. با توجه به اينکه ميزان مصرف بنزين اين موتورها در هر ساعت پروازي فقط 10 گالن يا حدود 45 ليتر بوده لذا نيازي به در نظر گرفتن باک بنزين پر حجم نيست که در نتيجه آن وزن افزايش پيدا کند. ظرفيت هر باک بنزين اين هواپيما 26 گالن (حدود 120 ليتر) بوده که در داخل بال ها و در نقطه اي دور از موتورها قرار گرفته اند. بنابراين مجموع ظرفيت باک هاي بنزين در اين هواپيماي دو موتوره، اندکي بيش از 51 گالن (بيش از 230 ليتر) بوده که تقريباً نصف ظرفيت ساير هواپيماهاي دو موتوره است که با توجه به مصرف پايين موتورها کاملاً توجيه پذير است.
بنابه اظهار مسئولين کمپاني TECNAM بدنه اين هواپيما عليرغم سبکي وزن از ساختار محکمي برخوردار است، به طوري که رکورد 140 هزار ساعت پرواز را براي خود به ثبت رسانده که اين امتياز خوبي براي اين هواپيما جهت استفاده در آموزشگاه هاي خلباني است. از آنجا که ميزان مصرف بنزين اين هواپيما همانگونه که اشاره شد در هر ساعت پروازي حدود 10 گالن بوده لذا با عنايت به ظرفيت باک بنزين، قادر است يک خانواده 4 نفره و بار را به مدت2/5 ساعت به پرواز در آورد. ميزان باري را که اين هواپيما قادر به حمل آن است 176 پاوند بوده که در فضايي پشت صندلي هاي عقب در نظر گرفته شده است.
با وجود اينکه فضاي کابين مسافري در مقايسه با هواپيماهاي دو موتوره معمولي کوچک تر است ولي با اين حال جاپايي خوبي براي آنها وجود دارد چون در قسمت عقب کابين براي 4 صندلي که استاندارد چنين هواپيماهايي بوده فقط 2 صندلي نصب شده است. در اين هواپيما به منظور تسريع در امر ورود و خروج، دو در وجود دارد که يکي براي خدمه پروازي و ديگري براي مسافران است.

تجهيزات ناوبري و خودکار هواپيما
 

فلسفه اي که TECNAM در مورد تجهيزات ناوبري اين هواپيما دنبال کرده، مقوله انعطاف پذيري است. در بازاري که اغلب انعطاف پذيري است. در بازاري که اغلب سازندگان هواپيما تمرکز روي استفاده از کابين هاي شيشه اي براي خلبان کرده اند، شرکت TECNAM انتخاب را به عهده مشتريان و سفارش دهندگان خود گذاشته است. مشتريان مي توانند در صورت تمايل، تمامي تجهيزات و نشانگرها را به صورت آنالوگ سفارش دهند طرح قرار گرفتن بال در بالاي بدنه اصلي کمک شاياني به زيبايي ظاهري کرده و قرار گرفتن پايه هاي استقرار در موتورها در نقطه اي نسبتاً بالاتر از بدنه، باعث مي شود در صورت باز نشدن ارابه فرود، ملخ ها با سطح مسير فرود تماس پيدا نکنند. البته شکسته شدن ملخ ها هزينه اي اندک به ميزان 300 دلار براي جايگزيني آنها در بر دارد مخلوط شدن سوخت در اين هواپيما به صورت اتوماتيک انجام مي گيرد و نيازي به تنظيم آن توسط خلبان نيست. ميزان سرعتي که براي برخاستن هواپيما از زمين مورد نياز است 80 ناوت بوده و سرعت اوج گيري آن در هر دقيقه 1050 فوت است. بهترين شرايط پروازي اين هواپيما در ارتفاع بين 6 تا 8 هزار پا است و در بالاتر از 10 هزار پا هيچ گونه مزيت پروازي ندارد و اين ويژگي هواپيماهايي بوده که فاقد سيستم هاي کمکي مانند سوپرشارژر و توربوشارژر هستند.
بنا به اظهار يکي از مهندسين طراح، درجه و نشانگري در مورد ميزان بنزين مصرف شده وجود ندارد و اصولاً نيازي به آن نيست چون اين هواپيما در هنگام برخاستن و اوج گيري در هر ساعت 12 گالن ( حدود 54 ليتر) بنزين و در هنگام کروز 10 گالن (حدود 45 ليتر) بنزين مصرف مي کند و سرعت کروز آن 145 ناوت است.

ساير مشخصات هواپيما
 

طول: 870 سانتي متر
فاصله دو نوک بال: 1140سانتي متر
وزن خالص: 1817پاوند
وزن بار مجاز: 784 پاوند
حداکثر سرعت: 165 ناوت
حداکثر سرعت کرويز: 145ناوت
حداکثر سرعت اوج گيري:
1200 فوت در دقيقه
قيمت: 536 هزار و 700 دلار
منبع: ماهنامه نوآور شماره 88